Kasklarımızın Ömrü Hakkında..!!!
Kask Ömrü
http://i41.tinypic.com/i60efs.jpg
Neden Kaskın Raf Ömrü 5 yıldır ?
Çünkü kaskın taşıyıcı özelliğini sağlayan-dış kuvvetlere karşı koyan dış kabuktur. Bu kabuk plastik (göstermelik kasklar) dışındaki hemen hemen tüm kasklarda elyaf malzeme ve bu malzemenin bir arada durmasını sağlayan bağlayıcı maddeden oluşur.
Elyaf malzeme genelde cam elyafı yada karbon elyaf gibi liflerden oluşur bu malzemeler çok yüksek gerilmelere dayanıklı malzemelerdir bu malzemelerin bir arada durmasını ve bir forma girmesine ise genelde reçine diye adlandırılan bağlayıcı malzemeler ile sağlanır.
Örneğin çoğunuzun bildiği epoksi (iki malzemeli; reçine+hızlandırıcı) yapıştırıcılar bir reçinedir.
Bir kalıp üzerinde katmanlı olarak elyaf malzeme reçine ile yapıştırılarak kaskın kabuğu oluşturulur.
Elyaf kask kalıbı üzerinde çok sayıda katman halinde oluşturulurken aynı zamanda aralarında boşluklar oluşmaması için basınç uygulanır.
Kaskın kabuğunun malzemesinin zarar görmemesi için boya ve vernik ile kaplanır, estetik olarak süslenir.
Bağlayıcı malzemeler sıvı halden katı hale geçerken geçirdikleri kimyasal reaksiyonlarına devam ederler bir süre sonra (5 yıl) bağlayıcı malzeme artık ilk baştaki mukavemet özelliklerini gösteremez.
İŞTE O YÜZDEN HİÇ BİR DIŞ ETKENE MARUZ KALMASA DA KASKLAR 5 YIL SONRA İLK ZAMANLARINDAKİ GERİLİMLERİ TAŞIYAMAZ HALE GELİR BAŞKA BİR İFADE İLE ARTIK KORUYUCU ÖZELLİKLERİNİ YİTİRİRLER.
Not: 5 yıl sonra da kask dış darbelere karşı koruma görevindedir dikkat ! ancak istenen değerlerde değildir. İstenen değerler güvenlik standartları olarak tanımlanan değerlerdir.
Kask rafta iken yada kullanılırken onun ömrünü azaltan en önemli unsur güneş ışınlarıdır. Güneş ışınları derinlemesine bağlayıcıların kimyasal yapısının değişimine neden olurlar, özellikle ısıl etki ve UV ışınları en önemlisidir.
Kaskı boyamayın, çıkartma yapıştırmayın, petrol türevi malzeme ile silmeyin, ekzos, motor gibi sıcak cisimlerden uzak tutun uyarılarının nedeni kabuğu koruyan boya ve cilayı dolayısıyla onun altındakini korumaya yöneliktir.
Kask yere düştüğünde ne olur ?
Kaskın genel formu küre olduğu için teması noktasaldır.
Yani yere düştüğünde özellikle darbe belli bir noktada etkili olur. O yüzden kask testlerinde çivi gibi ucu sivri bir test malzemesini belli bir kuvvetle düşürülür.
Noktasal gerilim bağlayıcıda kılcal çatlaklar oluşturur. Tıpkı camdaki çizik gibi bir darbe anında kask üzerinde oluşan gerilim bu çatlak üzerinde toplanır (çünkü gerilimin homojen dağılımı o noktada kesintiye uğramaktadır) ve zayıf olan o çatlak üzerinde kırılma oluşur.
Kaskın kabuk ile başımız arasında kalan köpük ise taşıyıcı özellikte değildir. Elinizle köpüğü ezebilir, kırabilirsiniz. Köpüğün görevi dıştan gelen darbenin başa aktarımında sönümleme görevinde olması ve aynı zamanda ısı izolasyonu sağlamaktır.
Sünger ve kumaşların görevi ise başımıza daha iyi oturum sağlamak ve konfordur.
Neden tam kapalı kask ?
Kaza sonuçlarına göre açık kasklar (çenesiz) özellikle çene bölgesinde koruma sağlamadığını göstermiştir.
Çenesi açılan kasklar, çenesiz kasklara göre daha güvenli olsalar da tam kapalı kasklara göre güvensizdir.
Neden çene açılır kasklar daha az güvenlidir ?
Çünkü en mükemmel açılır kapanır bağlantı bile kapalı tam kapalı kasktaki mukavemet özelliğinde olamaz.
Sürekli olmayan bir geometride gerilimlerin dağılımında .... bundan sonrası kabuk sistemlerin taşıyıcılığına giriyor ..
Alıntı Sinan ATASOY
