Motor yağları ve antifiriz hakkinda...
MOTORUMA HANGI MOTOR YAGINI KOYMALIYIM?
Bazı firmalar aynı motoru kullansa da nasıl ki motosiklet markalarını BMW, HONDA, SUZUKI, YAMAHA, DUCATI, KAWASAKI, KTM … şeklinde biliyorsak ve ayırıyorsak Motor Yağlarını da Şanzıman Yağlarını Antifrizleri de böyle ayırmak durumundayız. Çünkü her üreticinin aracını tasarlarken beklentisi ve kullanıcıya sundukları farklıdır. Kimi üretici hıza yönelik bir araç ve doğal olarak bu amaca yönelik bir motor üretirken kimi üretici ise az yaksın orta sınıf bir araç olması amacıyla bir motor üretiyor. Hatta aynı markanın dahi kendi içinde segment tanımlamamaları, farklı ihtiyaçlara cevap vermeye yönelik üretimleri var. Hatta ve hatta aynı markanın aynı modelinde dahi 5-6 seri üretim gerçekleşmiş olanlar var. Biri 1984’te üretilmiş bir motorken bir diğeri 2017’de üretilen performas aracına yönelik motordur. İkisi de aynı marka aynı modeldir fakat.
İşte tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda ‘‘Aracıma Hangi Yağı koymalıyım?’’ sorusu karmaşık bir hal almış oluyor ve karşılık olarak ‘‘Hangi Marka?’’, ‘‘Hangi Model?’’, ‘‘Hangi Yıl Üretilmiş?’’, ‘‘ Motor Gücü ne?’’, ‘‘ Yakıt Sistemi Ne?’’ gibi sorular sormak gerekiyor. Yani kısacası bunun için ciddi bir çalışma gerekiyor. Motosikletinizin kullanim kitapciginizda SEA ile baslayan bir kod vardin o kodu karsilayan yaglar kullabilmalidir. O kodu karsilamiyorsa daha son teknoloji densede kullanmayin...
EN İYİ MOTOR YAĞI HANGİSİDİR?
En iyi motor yağı x değildir, y değildir. En iyi motor yağı yukarıda da anlattığımız gibi aracınıza veya ekipmanınıza uygun seçilen doğru yağdır.
Eğer aldığınız yağın markasına güveniyorsanız, aracınız veya ekipmanınız için doğru seçilmiş olan yağı aldıktan sonra gerisini düşünmenize gerek yok. Tek dikkat edilmesi gereken; olmayan onayları varmış gibi gösteren veya ‘‘seviyesini karşılar’’ ibareli yağları ‘‘resmi belgeli’’ gibi sunan sıradan markalardan uzak durmak. Bu yüzden uluslararası platformda faaliyet gösteren ciddi markaların ürünlerini, ana sağlayıcılardan ya da ana sağlayıcıların onay verdikleri yerlerden almak en doğru olanı. Üstelik en ufak pürüzlü bir durumda sadece yurtiçi satış firması değil uluslararası platformda belli bir muhatabın olmasının verdiği güven tabi ki tartışılmaz.
YAĞ NUMARALARI NE ANLAMA GELİR?
10W40 YAĞ NE DEMEK?
10W40 İLE 20W50 ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Yağların numaraları viskozite değerleri temelinde değişmektedir. Ancak endüstriyel ve otomotiv yağları arasında bu durum biraz farklılık göstermektedir. Endüstriyel yağlar için piyasa dilindeki isimlendirilmeleriyle ‘‘numara’’ ları aslında belirli bir sıcaklıktaki viskozite değerleridir. Viskozite: bir akışkanın akmaya karşı gösterdiği direnç olarak açıklanmaktadır. Yani akışkanın kolay ya da zor akmasının bir ifadesidir. Bunu bir kaptan suyun ve balın akması şeklinde düşünebiliriz. İkisi de akışkandır fakat bal daha yavaş akar, yani akmaya karşı gösterdiği direnç daha fazladır, yani viskozitesi daha fazladır. Ve su bulunduğu kabın kapağındaki ufacık bir aralıktan dahi sızıp akabilirken, balın akabilmesi için gereken açıklık miktarının daha fazla olması gerekmektedir. Yani bal suya göre daha kalındır, daha büyük yerden geçebilir. Su ise daha ince olduğu için daha küçük aralıklardan bile geçebilir. Buradan viskozitenin incelik-kalınlık tarifinde de etkili olduğunu görmekteyiz.
Bu numaralar akışkanın 40°C’deki viskozite değerleridir. Bu endüstriyel yağlar için bu temelde çeşitlenmektedir.
Motor Yağlarında verilen numaralar endüstriyel yağlarda olduğu gibi viskozitenin belirtilen değerinin karşılığı değildir. Bunun ötesinde ek olarak tekdereceli ve çok dereceli olma durumu vardır. Ancak genel olarak numara yükseldikçe yağın kalınlığı artmaktadır diyebiliriz.
Eski model araçlarda bulunan eski motorlar, o zamanki teknolojiye göre yapıldığı için metal aksamların yüzeyleri arasındaki boşluk bugünkü milimetrik hesaplarla üretilen motor aksamlarına göre daha fazladır. Yani eski model araçların metal yüzeyleri yağlamak için 20W50 gibi bir yağ gerekliyken, teknoloji ilerledikçe 15W40, daha sonraları 10W40, bugün ise yeni teknolojiyle neredeyse boşluk bırakmaksızın üretilen motor aksamlarına sahip araçlarda 5W40, 5W30; hatta 0W30, 0W20 gibi ince yağlar kullanılması gerekmektedir. Bir başka deyişle 10W40 mı iyi 5W30 mu sorusunun cevabı yoktur. Bu sorunun doğrusu Aracıma uygun olan yağ 10W40 mıdır 5W30 mu şeklinde sorulmalıdır. En iyi motor yağı da motorunuza uygun olan yağdır. Çünkü eski aracınıza 20W50 koymanız gerekirken daha iyisi olsun en pahalısı olsun diye 0W20 koymaya kalkarsanız yağa yağlama görevini yaptıramazsınız. Çünkü yüzeyler arasındaki boşluğu doldurmanız için yağın kalınlığı yeterli olmayacaktır. Yağınız yağlama işini yapamayacağı gibi eksiltme ve yanma ile de karşılaşabilirsiniz. Tam tersi durumda da daha uygun fiyatlı olsun diye 10W40 yerine 20W50 de koyarsanız yine yağınız yağlama görevini tam yapamaz. Çünkü yüzeyler arasına girebilmesi için ince bir yağ gereklidir. Yani kalın yağ yüzeylerin arasına giremeyecektir ve aracınızın motorunun yağsız kalmasına neden olacaktır.
Tek dereceli ve çok dereceli durumunu ise özetlemek gerekirse; tek dereceli örneğin 30 numara motor yağını ele alalım. Yağ; sıcaklık arttıkça incelen, sıcaklık azaldıkça da kalınlaşan bir akışkandır. 30 numara için düşünecek olursak; mevsim geçişleri sırasında ya da çalışma koşulları esnasında mecburi olarak bir miktar viskozite değişimine maruz kalmaktadır. Yani durumu basite indirgeyerek anlatacak olursak; 30 numara motor yağı sıcakta incelip 10 numara gibi, soğukta da kalınlaşıp 40 numara gibi davranmaktadır. İşte tam da burada çok dereceli yağ teknolojisi önem kazanmaktadır. 10W40 diye adlandırılan yağı kullandığınızda ise sanki; soğukta 10 numara, sıcakta 40 numara yağ kullanmış gibi performans alırsınız. Yani soğukta 10 numara yağ kalınlaşacağından 30 numara gibi davranacaktır, 40 numara yağ da sıcakta inceleceğinden 30 numara gibi davranacaktır. Yani adeta 10W40 yağ kullanmakla sıcaktan ve soğuktan etkilenmeyen 30 numara yağ kullanmış gibi stabil bir verim elde etmiş olacaksınız. Numara temelinde örnek olarak sunduğumuz bu özetin çok daha derin, teknik bir açıklamasının olduğunu unutmayınız.
ARACIM KAÇ LT MOTOR YAĞI, KAÇ LT ŞANZIMAN YAĞI ALIR?
Bu sorular da en çok sorulan sorulardandır. Bunun cevabı için ya araç kataloğuna bakmalısınız. Motosikletinizin yetkili servisinden de bu bilgiye ulaşabilirsiniz.
1 LT YAĞ KAÇ KG EDER? 1 KG ANTİFRİZ KAÇ LT EDER?
Burada da öncelikle kilogramdan litreye geçişi nasıl sağladığımız önemli. Her maddenin bir özkütlesi vardır. Her yağın da bir özkütlesi vardır. Özkütle madeeler için ayırt edici bir özelliktir yani maddenin kendine has bir özkütlesi vardır. O yüzden 1 lt yağ kaç kg eder? Diye genel bir soru sorulamamaktadır. Çünkü her yağ için bu cevap farklıdır. Yani cevabı bulabilmek için bahsedilen yağın özkütlesini bilmemiz gerekmektedir. Bu da ürünün ambalajından veya TDS(technical data sheet) formundan elde edilebilecek bir veridir. Genellikle birimi kg/m3 olarak kullanılır. Buradan da anlaşılacağı üzere özkütle; ağırlıkla hacim arasında ilişkiyi ortaya koyar.
YAĞLARIN SON KULLANMA TARİHİ VAR MIDIR?
Evet vardır. Normal şartlar altında ambalaja basılmış madeni yağ türevlerinin kullanım süresi 3 yıldır. Çok iyi şartlarda bakıldığında bu süre 5 seneye çıkartılabilir fakat 3 senenin geçilmemesi genel olarak tavsiye edilmektedir.
Yağların üzerinde son kullanma tarihi yoktur, dolum tarihi vardır. Ambalajın bir kısmında damga ya da mürekkep basım olarak rahatlıkla görülebilecek şekilde bulunmak zorundadır.
ANTİFRİZ NEDİR? ANTİFRİZ ÖZELLİKLERİ NEDİR?
Antifriz motordaki ısının uzaklaşması için su ile belirli bir oranda karıştırılarak (optimum verim için tavsiye edilen %50 antifriz – %50 su) radyatöre konulan bir ısı transfer sıvıdır. Bilinenin aksine sadece donma noktasını düşürmekle kalmaz aynı zamanda kaynama noktasını da yükseltir. Bunlara ek olarak ekipmanda korozyon ve tortu oluşumunu önler, sistemde kimyasal stabilite sağlar. Yani antifriz sadece kışın değil, her mevsimde, her zaman için kullanılmalıdır.
ANTİFRİZ NASIL YAPILIR? ANTİFRİZ NELERDEN OLUŞUR?
Antifrizin farklı üretim şekilleri olsa da temelde Glikol ve İnhibitörlerden oluşmaktadır. Glikol olarak ise yaygın şekilde Monoetilen Glikol (MEG) tercih edilmektedir. İnhibitörlerin organik ya da klasik üretimli olmasına göre de organik antifriz ya da klasik antifriz adını alkmaktadır. Ayrıca antifriz kaçaklarını kolay anlamak için de firmalar antifriz üretiminde yeşil, mavi, sarı, kırmızı, pembe renklendirici kullanmaktadırlar. Piyasada genellikle mavi ve yeşil renklendiriciler klasik inhibitörlü antifrizlerde; kırmızı ve pembe renklendiriciler de organik inhibitörlü antifrizlerde kullanılmaktadır.
KIRMIZI ANTİFRİZ İLE MAVİ ANTİFRİZ ARASINDAKİ FARK NEDİR?
MAVİ ANTİFRİZ Mİ İYİ KIRMIZI ANTİFRİZ Mİ?
ORGANİK ANTİFRİZ Mİ TERCİH EDİLMELİ NORMAL ANTİFRİZ Mİ?
ANTİFRİZ RENKLERİ NEDİR?
Aslında renklere göre ayrım yapmak doğru değildir. Çünkü firmalar araçlardaki antifriz kaçaklarını anlamak için antifrizleri renklendirmişlerdir. Başka bir deyişle antifrizler özellikleri sayelerinde belli bir renke sahip değillerdir. Özelliklerine ek olarak renklendirici içerirler. Piyasada mavi antifriz ve kırmızı antifriz olarak bilinen ürünlerden mavi antifiriz klasik üretim teknolojili inhibitörler eklenmiş ve mavi renkle renklendirilmiş antifrizken kırmızı antifiriz; organik üretim teknolojili inhibitörler eklenmiş ve kırmızı renkle renklendirilmiş antifrizdir. Bazen karşımıza yeşil antifriz, pembe antifriz, sarı antifriz olarak farklı şekillerde antifiriz çeşitlerinin çıkması bu sebeptendir.
Organik inhibitörler içeren kırmızı antifriz klasik inhibitörler içeren mavi antifirize göre 3 kat daha fazla ömürlüdür. Ancak bu her araçta mavi yerine kırmızı koyarsak ömrü uzatabiliriz demek değildir. Araç ya da ekipman üreticisinin tercihi, aracınızın ya da ekipmanınızın model yılı gibi bazı bilgilere sahip olduktan sonra net şekilde hareket edebiliriz. Örneğin organik antifrizin temizleme gücü klasik antifrize göre daha iyidir. 30 yaşında motosikletlerinizin radyatörüne yıllardır eklediğiniz mavi antifrizin yerine kırmızı antifriz koyarsanız, organik antifriz çok daha iyi temizleme yapmaya başlayacağı için yıllar içerisinde radyatör cidarlarına yerleşmiş kurumları ve pasları çok fazla sıyırarak radyatörde açılmalar ve delinmeler meydana getirebilir. Bu sebeple antifriz seçerken de ekipman özelliklerine bakılması gerekmektedir.
SM-G950F cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi
