Lastikler Hakkında Genel Bilgiler..
Lastik Nedir :
Lastik kauçuk kord bezi ve çelik teller ile çeşitli kimyasal maddelerin birleşiminden oluşan ve aracın yer ile temasını sağlayan tek ve en önemli parçasıdır. Lastik içerisine basılan hava vasıtası ile takılı olduğu aracın ve üzerindeki yükün taşınmasını sağlar.
Lastik, belli bir süre içinde, belli bir sıcaklık ve basınç altında pişirilmiş kauçuk hava yastığıdır.
Genellikle içinde taşıdığı hava ile yere sürtünerek motorlu ya da motorsuz kara nakil aracının ilk hareketini başlatır, hızlandırır ve durmasını sağlar.
Kullanım yerlerine göre çeşitli ebat, tip ve yapıda üretilir.
Tekerleğin Sümerler tarafından icadından bugüne dek 5000 yıldan fazla zaman geçmiştir.
Bugün kullandığımız lastik tekerleğin hammaddesi olan kauçuk 19.yy sonundan itibaren kullanılmaya başlanılmıştır.
Kullanımı ve geliştirilmesi 20.yyda en üst düzeyine ulaşmıştır ve devamlı olarak gelişmektedir.
http://i43.tinypic.com/2rdyx08.jpg
http://i42.tinypic.com/1zulus.jpg
Sırt
# Uzun ömür (km)
# Konfor
# Sürüş emniyeti (yere tutunma)
# Fren emniyeti
# Darbelere karşı dayanıklılık
# Soğutma (ventilasyon)
Omuz
#Viraj emniyeti
Yanak
# Süspansiyon
# Esneklik
# Yanaktan gelecek darbelere dayanıklılık
Topuk
# Lastiğin janta tam olarak oturmasını sağlamak
#Karkas
#Diğer bütün parçaları üstünde taşımak
# Basınçlı havayı tutmak
# Darbelere mukavemet
# Yumuşaklık (flexible)
# Esnek olmamak (no-elastic)
Lastik Terimleri :
Bu işaretlemeden ne anlıyorsunuz?
195 / 65 R 15 91 H E-TOURING NCT5 TL
195 : BALONLUK : (KESİT GENİŞLİĞİ), mm Normal basınçla şişirilmiş ve 24 saat bekletilmiş bir lastiğin, şekil ve yazılar hariç olmak üzere, yanakları arasındaki dıştan dışa uzaklığıdır.
65 :SERİ : Kesit yüksekliğinin, kesit genişliğine oranının % olarak ifade edilmesidir.
R :RADIAL YAPI
15 :JANT ÇAPI (inç cinsinden)
91 :YÜK ENDEKSİ
H :HIZ SEMBOLÜ
E-TOURING NTC5 :TİCARİ DESEN ADI
TL : (İç lastiksiz, tubeless)
Kısaca görsel örneklersek:
http://i42.tinypic.com/2yty5pl.jpg
http://i41.tinypic.com/2h7jfw8.jpg
http://i40.tinypic.com/6jfs01.jpg
http://i43.tinypic.com/2eellj4.jpg
Lastik Performansını ve Ömrünü Etkileyen Faktörler
Değerli sürücüler kullandığımız araçlara gösterdiğimiz özen; periyodik bakım, temizlik v.s. çok önemlidir. Aynı şekilde kullandığımız aracın lastiklerine de özen göstermek hepimizin emniyeti için şarttır.
Gerek emniyetimiz, gerek lastiğin de uzun ömürlü olabilmesi açısından, lastiklerimizi düzenli olarak kontrol etmeliyiz.Lastiklerin ömrünü etkileyen çeşitli faktörler bulunmaktadır
Lastik Basıncı
Sizin emniyetiniz ve lastiğin uzun ömürlü olabilmesi için önemli faktörlerden biri; doğru basınç ayarıdır.Yabancı bir cismin lastiğe batması sonucu zaman içerisinde lastiğin içerisindeki havanın normal olarak azalması ya da iklimsel şartlardan lastiğin basıncı düşebilir.Bu sebeple lastik basıncını düzenli olarak kontrol ettirmelisiniz.Basınç, lastik soğuk iken kontrol edilmelidir.Lastik basıncı araç üreticisinin tavsiyesine uygun ayarlanmalıdır.
Lastik Seçimi
Araca konan lastiklerin ebat,hız/yük endeksli,araç üreticileri tarafından maksimum konfor ve emniyet sağlamak için aracın teknik özelliklerine göre seçilir.Bu bakımdan lastik değiştirirken bu kriterlerden fazla sapmamak daha uygundur.Lastik değiştirirken konacak lastikler arasında aşağıdaki noktalara uyulmalıdır.
Aynı ebat
Aynı desen
Aynı hız/yük endeksi
Aynı yapı(radyal,bezli)
Balans Ayarı
Lastik ve dolayısı ile araç dengelenmediği zaman düzensiz titreşimler meydana gelir. Bu titreşimler direksiyon,manevra ve sürüş konforunu bozar.Bu sebeple lastiğin balans ayarı uzman kişilerce yapılmalıdır.
Rot Ayarı
Dönen aksamda oluşan geometrik bozukluklar lastiklerde çabuk ve düzensiz aşınmaya sebep olur.Böylece yol tutuş manevra kabiliyeti azalır ve emniyetsiz hale gelir.Düzenli olarak yine uzman kişilere rot ayar kontrolü yaptırmak gereklidir.
Diş Derinliği
Lastiğin sırtındaki dişlerin deseni ve derinliği üreticilerin uzun hesap ve testleriyle ortaya çıkmaktadır.Bu dişler kullanım amacına göre;yol tutuş,çekiş,suyu boşaltma gibi özellikler için dizayn edildiğinden derinliği çok önemlidir.Her ne kadar yasal aşınma sınırı olsa da (örneğin;binek lastiklerde minimum 1.6 mm)bu seviyeye gelmeden de aşınan dişler yukarıdaki özellikleri kaybetmeye başlar.Bu nedenle diş derinliğini de takip etmeliyiz.
Yük Miktarı ve Yükleme Biçimi
Araç üreticisinin belirlediği, araç taşıma kapasitesi (istiap haddi) üzerinde yüklemeler;
lastiğin çabuk ısınmasına ;
yanak,omuz ve topuk bölgelerinde arıza vermesine,
hızlı aşınmasına sebep olur. Dengesiz yüklemeler de lastik ömrü üzerinde olumsuz etki yapar.
