Motor Yağları ve Kullanımları

[cakkurt]

Merhabalar,

Öncelikle yaz geliyor motor bakımları yapılmalı eee tabi motorların can damarı motor yağları neye göre seçilmeli
bu konuda deneyimli ağbilerimin yardımını istiyorum hazır konu açılmışken Yazın, Kışın hangi yağlar kullanılır.
EEE tabi birde hangi motor yağı markası iyidir yada fiyatta ve kalitede en uygunu hangisidir...

Şimdiden Teşekkürlerrr.

[GürbüzOKATAN]

Eeee birde bunların üstüne bir kutu yağ hediye edecek biride vardır mutlaka promosyon olarak...

[GürbüzOKATAN]

Motor yağı, motorun hareketli parçaları arasındaki sürtünmeyi düşüren film tabakası oluşturarak aşınmayı azaltır. Özel deterjan katkıları ile motorun içini temizler. Yanma sonucu ortaya çıkan sıcaklığı emerek doğru dağılımını sağlar ve soğutmaya yardımcı olur.

Motosiklet motoru yağlarını 2 ana başlıkta incelersek;

Motorun çalışma zamanlamasına göre;
A- 4 zamanlı motosiklet yağları
B- 2 zamanlı motosiklet yağları

Yağın üretim teknolojisine göre;
1- Mineral Yağlar
2- Yarı Sentetik Yağlar
3- Sentetik Yağlar

Motorun çalışma zamanlamasına göre yağlar dört zamanlı ve iki zamanlı olmak üzere ikiye ayrılır. İki zamanlı motosiklet yağları daha zor şartlar altında çalıştığı için özel katkılar içerirler. Bu katkılar ile yüksek devir çevrimine, benzin, egsoz ve yanma atıklarının zararlarına karşı koyarken bunun yanında hareketli kavrama ve vites kutusu parçalarını da yağlama görevini başarıyla gerçekleştirir. Benzin’e belli oranlarda karıştırılan bu yağlar benzin içinde de homojen dağılarak iyi bir yağlama performansı gösterirler ve silindir, sekman ömrünü uzatırlar.

İki zamanlı motorlara göre daha çok parça ihtiva eden dört zamanlı motorlarda ise yağlar en ince noktaya kadar yağlama görevini yapacak şekilde üretilirler. Dört zamanlı motorlarda özellikle egsantrik ve yatakları, subap gaydları, subap yuvaları gibi hassas ve çok devirli kısımların korunmasını ve uzun ömürlü olmasında yağ kalitesinin büyük önemi vardır.

Üretim teknolojisine göre yağlar üç kısımda incelenebilir. Mineral, Yarı sentetik ve sentetik olarak adlandırılan bu ürünler hem iki zamanlı hemde dört zamanlı motorlar için üretilmektedir.

Mineral yağlar petrolün işlenmesiyle elde edilir. Baz yağa gerekli katkıların (deterjan, vizkosite geliştirici vb.) eklenmesiyle mineral yağ üretimi gerçekleşmiş olur. Fiyatları ucuzdur. Ortalama bir performans gösterirler. Basit koruma özelliğindedirler ve daha sık değiştirilmesi gerekir.

Sentetik yağlar laboratuar koşullarında çeşitli kimyasal işlemlerle elde edilen sentetik baz yağa gerekli katkıların eklenmesiyle elde edilirler. Yüksek teknoloji kullanılması ve yoğun işlemlerden geçen üretim sürecinden dolayı pahalı ürünlerdir. Uzun ömürlüdürler. İçerdikleri birçok katkı ile çok yüksek performans gösterirler ve zor şartlara karşı dayanımları fazladır. Sürünmeyi daha iyi azalttıkları için performansı ve gücü verimli kullandırırlar. Soğuk çalıştırmada motoru daha iyi korurlar. Sentetik yağlar, mineral yağlara oranla sıcaklık değişimlerine, korozyona, oksitlenmeye ve yüksek basınca karşı daha dayanıklıdır. Kullanılabilecek en kaliteli yağ tipidir.

Yarı Sentetik yağlar ise mineral yağların sentetik özellikli katkılar ile üretimi ile elde edilir. Hem sentetik hemde mineral yağın özelliklerini belli oranlarda gösterirler. Hem hesaplı hemde etkin koruma özelliği gösterdiği için kullanımı oldukça yaygındır. Soğuk çalıştırma koruması iyidir.

Yağların Özelliklerini Okumak

Kullanmayı düşündüğünüz yağın kalitesini, hangi iklim şartlarında kullanılabileceğini, motorunuza uygunluğunu anlayabilmenizi kolaylaştırmak için bazı kodlama standartları geliştirilmiştir. Bu kodlar yağ kutusunun önünde ve arkasında bulunurlar. En çok dikkat çeken ön kısımda büyük harflerle yağın viskozite durumunu gösteren kısımdır. Yağın diğer bilgileri ise yağ kutusunun genelde arka yüzünde bulunur. Şimdi bu özelliklere değinelim.

Performans sınıflandırması

Yağ firmalarının uzun yıllar süren yüksek maliyetli çalışmalar sonucu geliştirdikleri bu sınıflar yağların kalitelerini ortaya koyan performans sınırlarını ortaya koymaktadır. Bu sınıflar farklı yakıt türlerine göre değişik adlandırılır. Yağ kutularının arka yüzeyi üzerinde görebileceğiniz API ve ACEA performans sınıfları ile aldığınız yağın teknolojisini bilebilirsiniz. Motosikletinizin kullanım kitapçığında hangi performans seviyesinde yağ kullanılacağı belirtilmiştir. Günümüzde en bilinen ve standartlaşmış sınıflandırma yöntemi API’dir.

API; performans sınıfı onayı veren kuruluş Amerikan Petrol Enstitüsü’nün (American Petroleum Institute) kısaltmasıdır. “S” harfi, bujiyle ateşlemeli araçları (spark ignition – benzin ve türevleri), “C” harfi ise basınçla ateşlemeli araçları (compressed ignition – motorin, dizel marine vb.) ifade eder. Bu iki harf sabit olmak üzere, arkalarından gelen harfler ise performans derecelerini belirtir. ( SA, SB, …….SG, SL, SM gibi). Şu an benzinli sınıfta en yüksek performans sınıfı API SM sınıfıdır. Ülkemizde ağırlıklı olarak API SG ve SJ düzeyinde yağlar bulunabilmektedir.


API servis logosu görülmekte. Bu logodan farklı logo görürseniz yağın sahte olduğunu anlayabilirsiniz.

Benzinli Motor Yağları API Sınıflandırması

Sınıf Durum Servis Özelliği

SM - Mevcut - Kasım 2004’den bu yana üretilen tüm araçlara uygun

SL - Mevcut - 1998’de duyurulan API sınıfı. Hala kullanılıyor.

SJ - Neredeyse eskidi -1996 yılında duyuruldu. Kullanılmakta.

SH - Eskidi - 1996 ve daha yaşlı motorlar için.

SG - Eskidi - 1993 ve daha yaşlı motorlar için.

SF - Eskidi - 1988 ve daha yaşlı motorlar için.

SE - Eskidi - 1979 ve daha yaşlı motorlar için.

SD - Eskidi - 1971 ve daha yaşlı motorlar için.

SC - Eskidi - 1967 ve daha yaşlı motorlar için.

SB - Eskidi - Çok eski motorlar için.

SA - Eskidi - En eski motorlarda kullanılan tip.

Yukarıdaki tablo kafanızda bazı soru işaretleri oluşturabilir. Motosikletinizin kitapçığında yazan standart tabloya göre eski görünebilir. Bu demek değildir ki yeni teknoloji yağ kullanamam veya bu eski tip yağ motorumu iyi koruyamaz. Genelde son zamanlarda bilindik markaların ürettiği çoğu ürün motoru etkili bir biçimde korumaktadır.

İpucu: Aldığınız yağın motosiklete uygun olup olmadığına emin olamıyorsanız JASO MA ibaresine bakınız. Eğer bu yazıyı görebiliyorsanız bu yağı motosikletinizde kullanabilirsiniz.

DİKKAT: Energy Saving gibi ibarelerin olduğu yağlar ıslak kavrama sistemlerini çalışmaz hale getirebilir. Bu nedenle bu yağlardan uzak durulmalıdır.

Yağın Raf Ömrü

Her üründe olduğu gibi yağlarında raf ömürleri vardır. Motor yağları ve vites kutusu yağlarının raf ömrü 3 senedir. Üretiminden bu yana 3 seneyi geçmiş yağların alınmaması gerekir.

Viskozite Endeksi

Basitçe yağın akışkanlık derecesi diyebiliriz. Halk arasında ince yağ kalın yağ olarak adlandırmada aslında yağın akışkanlığının basitçe ifade edilmesidir. Belli bir sıcaklık değerinde yağlar farklı viskozitelerde farklı akma özelliği gösterirler. Yani yağ kalınsa viskozitesi yüksek, ince ise viskozitesi düşüktür. Motorun soğuk haldeyken yağlama özelliğini tam yapabilmesi viskozite endeksine bağlıdır. Çünkü farklı iklim şartlarına yağın tepkiside farklı olacaktır. Soğuk bir iklimde kalın bir yağ kullanmak yağın belli bir sıcaklık değerinden sonra akışkanlığının azalmasına hatta donmasına ve yağın işlevini yapamamasına sebep olur. Çok sıcak iklimde de kış kullanımına uygun yağ sıcaklıktan incelip motoru koruyamaz hale gelebilir. Bu nedenle ikliminize uygun yağın kullanılması büyük önem arz etmektedir.

Viskozite endeksinin en bilinen sınıflandırma şekli SAE sınıflandırmasıdır. SAE (Society of Automotive Engineers) W harfi ile birbirinden ayrılan iki rakamdan oluşur. Diğer sınıflandırma yöntemlerinden farkı yağın düşük ve yüksek sıcaklıklardaki viskozite değerine göre yapmasıdır. Kolay anlaşılır yapısı sebebiyle şu an günümüzde tercih edilen sınıflandırma şeklidir. SAE 10W-40 çok dereceli motor yağını örnek alacak olursak olursak. 10 harfi kış viskozite değerini W (İngilizce winter (kış) kelimesinden gelir) harfi ile beraber kullanılarak soğuk iklim değeri gösterilir. 40 ise sıcak iklim değerini gösteren harftir.

Yağlar viskosite teknolojisine göre iki kısma ayrılabilir. Tek dereceli (Single Viscosity) yağlar ve çok dereceli (Multi Viscosity) yağlar.

Tek dereceli yağlar

Bu tip yağlar hava sıcaklığının fazla değişmediği, sabite yakın olduğu şartlarda kullanıma uygun yağlardır. Yağ teknolojisi gelişmeden önce yaygın bir kullanım alanı bulan bu tip yağlar günümüzün üstün teknolojili çok dereceli yağları karşısında kullanımı oldukça azalmıştır. Her iklim değişiminde yağın değiştirilme zorunluluğu büyük mali külfet ve zaman kaybına neden olduğu için artık tercih edilmemektedir.

Çok dereceli yağlar

Hem kış hemde yaz aylarında kullanılabilen dört mevsim yağlarıdır. Tek dereceli yağlara özel katkılar eklenmesi suretiyle çok dereceli yağlar üretilir. Akışkanlıkları hizmet ettikleri sıcaklık aralığında sabit olduğu için dört mevsim kullanımına uygun yağlardır.

Aşağıdaki tabloda farklı sıcaklık aralıklarında vizkozite değerine göre uygun olan yağ değerleri görülmekte.

Bu konuda doğru bilinen yanlışlar vardır. En çok rastladığım “Motosiklet kataloğunda 10W-40 yağ önerilmiş. Bunun haricinde başka bir viskozite de yağ kullanamam.” Böyle bir şey yoktur. Yağ viskozite seçimi bulunduğunuz yerin dört mevsim sıcaklık aralıklarına göre seçilir. Doğru olan da budur. Üreticilerin verdiği değerler genelde o ülkenin tüm bölgelerinin sıcaklık ortalamalarına göre en uygun olan viskozite derecesidir. Ülkemizde üreticiler tarafından çoğunlukla 10W-40 yağlar önerilmektedir.

[GürbüzOKATAN]

Yağın Rengi

Motor yağının rengi yağın genel durumu hakkında bazı bilgileri sizlere verebilir. Hiç kullanılmamış bir yağın rengi markaya göre farklılıklar gösterebilir. Yağın rengine kullanım sırasında dikkat etmek gerekir. Yağın en önemli görevlerinden birisi de temizliktir. Kaliteli bir motor yağı, içeriğinde ki deterjan katkıları sayesinde yanma sonucu ortaya çıkan kurumu, yanmayıp kartere inen benzini, yanma asitlerini, yoğunlaşan suyu metal yüzeylerden uzak tutar. Böylece metal yüzeyde kurumlanmayı, aşınmaları ve paslanmayı engeller. Bunları yaparkende yağ eskimeye başlar. Kaliteli bir yağ motoru temizlediği için rengi koyulaşır. Eğer yağda koyulaşma olmuyorsa o yağın temizleme özelliğinden şüphe duymak gerekir. Yağ koyulaştığı zaman eskidi değiştirilmesi gerek anlamına gelmez. Çünkü yağın bozulup bozulmadığı tam olarak renginden anlaşılamaz. Ancak genelde üreticilerin verdiği yağ değişim periyodlarına yaklaşıldığında (sağlıklı bir motor için konuşursak) yağın renginin koyulaştığı görülür.

Yağ Değişim Periyodu ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Motosiklet üreticilerinin her modeli için verdiği bir periyodik yağ değişim aralığı vardır. Yağ belli km’de ve zaman da (ay) yenilenmesi gerekir. Motosiklet hiç kullanılmasa bile yağ havadaki oksijenden oksitlenerek özelliği yitirir. Viskozite yapısı bozulabilir. Bu nedenle yatan bir motorda 6 ay da bir mutlaka yağı değiştirmekte fayda vardır. Eğer motorunuz fazla km yapmıyorsa ve periyodik bakım aralığı 1 yılı geçiyorsa yağınızı gene 6 aylık aralıklarla yenilemeniz yararınıza olacaktır. Ayrıca motosikletinizi kış uykusuna yatıracaksanız eğer mutlaka yağını değiştirmeyi ihmal etmeyin. Yanma atıklarının yağın bozulması sürecini devam ettirmesi ve yağ içinde oluşabilecek asitlenme sebebiyle motorunuzda aşınmaya sebep olabilir. Ancak yeni teknoloji yağ katkıları bu etkileri azaltan katkılara sahiptir.

Aşağıda göreceğiniz fotoğrafta 32000km boyunca şehir içi dur kalk trafiğinde kullanılmış ve yağı hiç değiştirilmemiş bir motorun içini görüyorsunuz. 12 ay bu şekilde kullanılan motorun hali ortada. Eğer yağ değişim periyoduna uyulsaydı motor hasar görmez ve hizmet etmeye devam ederdi.



Buda bakımlı bir motorun içi.


DİKKAT: Mutlaka kullanım kitapçığında yazan km’de veya zamanda yağınızı değiştirin. Her yağ değişiminde mutlaka yağ filtrenizi de yenileyin. Bazı ustaların ve kullanıcıların mineral yağlarla sentetik yağları karıştırarak kullanmaları ve bunu önermeleri tamamen yanlış bir bilgidir. Asla iki farklı teknolojide yağı karıştırmayın. Özellikle farklı viskozite değeri ve farklı üretim tipindeki (sentetik veya değil) yağların karıştırılması yağın bozulma sürecini hızlandırmaktadır.

Her motor belli bir oranda yağ eksiltir. Bu nedenle yağınızı mutlaka yola çıkmadan önce kontrol edin. Yağ her zaman MAX – MIN çizgileri arasında olmalıdır. Eksilen yağı aynı özelliklerde (viskozite endeksi, API sınıfı ve tipi aynı olmalı) olan yağla tamamlamanız gerekir. Yağı kontrol ederken motosiklet dik konumda ve düz bir yerde olmalıdır. Pencereli ölçme sistemine sahip motorlarda MAX-MIN aralığına bakılarak kolayca kontrol yapılabilir. Çubukla kontrol edilen motorlarda ise çubuk önce çıkarılıp bir bezle silinmeli sonrasında tekrar vidalanıp sonra çıkartılarak yağ seviyesi kontrol edilmelidir. Motorunuzda ani yağ eksilmeleri veya aşırı yağ eksilmesi gerçekleşiyorsa en kısa zamanda motorunuzu servise gösteriniz. Motosikletinizi kısa mesafe kullanıyorsanız motor içerinde su yoğunlaşması sebebiyle yağda su miktarı artabilir. Bu da size yağ ölçümünü yanlış verebilir. Özellikle böyle hatalı bir ölçüm sonrası çıkılan uzun yolda su buharlaşarak yağ seviyesi düşebilir ve yağ basıncında düşme meydana gelebilir. Uzun yol kullanımında mola verdiğinizde yağıda kontrol ederek motorun kontrolünü yapmalısınız.

Yağ için çok önemli bir konuda yağ katkıları konusudur. Yağa sonradan eklenen bazı katkılar (ekonomizer, motor içi temizleyiciler, teflon katkılar vb) yağın niteliğini bozabilir ve çoğunluklada bozmaktadır. Katılaşma, yağ kanallarının tıkanması, baskı balata sisteminin kaydırması ve özelliğinin bozulması gibi birçok soruna bu katkılar sebep olabilmektedir. Tüm yağ üreticileri son zamanda artan bu tür ürünlere karşı kutulara uyarılar koymaya başladılar. Tavsiyem bu tarz ürünlerden uzak durmanızdır.

Kişisel bir tavsiyemde motorunuzu ilk çalıştırırken dik konumda ve 15sn boyunca da bu şekilde tutup çalıştırmanızdır. Böylece süzülen yağın kanalları tam doldurup yağlamaya başlamasını sağlar ve ilk aşınmaları belli oranda telafi edersiniz.

Sonuçta motorunuzun kanı olan yağı ihmal etmeyin. Motorunuza iyi bakın. Siz onu üzmezseniz o da sizi üzmez.

Sana ansiklopedik , rafta yerini alacak bilgiler Cem'cim..

[cakkurt]

Eeee birde bunların üstüne bir kutu yağ hediye edecek biride vardır mutlaka promosyon olarak...

huehaua yok yaa biri direk bakım yapsın motora hauhauhaua yanlız bilgiler cok detaylıı gelmiş mükkemmel bir araştırma Wuuuaw
tabi benim bunu şu iş ortamında detayına inemedim ama akşamleyin iyice bir daha bakıcam bütün detaylarına...

teşekkürler MOD

[kuzgun]

Cem kafanı yormak istemiyorsan sadece motorlar için üretilmiş tam sentetik motor yağı alır kullanırsın.Her markanın bu tip yağları bulunuyor dilediğini kullan özellikle yağ filitrene dikkat et birde ıslak balatalar için uygunluğuna dikkat.Gürbüz abinin bilgilerinide arşivine ekle.Hadi iyi sürüşleer.

[cakkurt]

Çok teşekkürler Gürbüz abi Apo abi ben istediğimi aldım siteyede böylecelikle arşiv olmuş oldu