2018 Gürcistan, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan gezisi

[İbrahim DEĞERLİ]

GS in özelliklerini bilmeden kötü yorumlarda bulunmayalım lütfen... Bu özellik 1200 GS lerde fabrika ayarı ile yüklü olarak gelir. Sahibinin yorgunluğunu hisseden, geri dönüş sabırsızlığı ile bir kazaya karışma ihtimali öngören, navigasyondan bölgenin ve yolun durumunu güvenlik hava şartlarını analiz eden R 1200 GS , sahibini ve kendini çekici ya da uçakla güvenli şekilde geri dönüş konusunda ikna eder ))

Ahahaha bu iyiydi

Zincir olsa dünyanın heryerinde her tamirci hallederdi. Bu tarz seyahatlerde basit sistemleri tercih etmekte fayda olduğu bir kez daha ortaya çıktı


Tapatalk kullanarak iPad aracılığıyla gönderildi

Şöyle söyleyim, diski sökecek aparatı bil zor buldular ;)

Kalitesiz benzinden mi arıza yapmış? Sorun belli oldu mu?


Tapatalk kullanarak iPad aracılığıyla gönderildi

Benzinden değil, marş motoru arızalı sanırım. Sanırım diyorum çünkü motor hala garajda yatıyor

Yola çıkmadan gerekli bakımlar yapılmış mı,motor uzun yola hazır mı onu da sorgulamak lazım...


Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi

Çok doğru tespit, işin gırgırındayız

Afrika içinde geçerli bende merak ettim

Afrika, şeytan kulağına kurşun, hiç bir sıkıntı yapmadı

[İbrahim DEĞERLİ]

05.08.2018 (19. Gün)
Semerkand - Buhara

Sabah erkenden uyandım, fiyata dahil olan kahvaltımı hotelde yaptım. Bir gecelik hotel ücreti 100,000 som. İdi. Burada Kore’den çıkıp buraya gelen iki Koreli motorcu ile tanıştım, adamlar efsane yol yapmışlar. Hatta biri Türkiye’ye kadar geldi, burada motoru arızalanınca tamirini beklemedi ve İstanbul’da bir motorcuya hurda fiyatına sattı. Motorda F800 GS idi. Motorcuyu BMW ciler tanır ama buradan isim vermek doğru olmaz herhalde. Ülkesine uçakla döndü

Bu rotayı yapmamdaki en büyük etken Semerkand, Buhara ve Hive şehriydi. Ben tarihi çok severim, o yüzden İslam Tarihinin en önemli şehirleri Özbekistan’da bulunduğundan bu geziyi yapmamın amacı buydu.
Motoru hotelde bırakıp, hemen yakında olan Registan’dan başladım. Registan. Burası Timur İmparatorluğu zamanında Semerkan’ın kalbi imiş. Registan ismi ise “çöl” ya da “kumluk yer” anlamına geliyormuş. Burası aynı zamanda kraliyet ilanlarının yapıldığı, infazların yapıldığı a bir alanmış. Burada üç adet medrese bulunur. Uluğ Bey medresesi, Sherdar Medresesi ve Tilla Kari Medresesi



Uluğ Bey Medresesi:

Bu medrese Timur İmparatorluğunun 4. Sultanı Ulug Bey tarafından 1417 – 1420 yılları arasında yapılmış. 15. Yüzyıldaki en önemli üniversitelerden biriymiş. Uluğ bey tarafından dünyanın dört bir yerinden 70 e yakın ünlü alimler bu medreseye getirilip eğitim vermesi sağlanmış. Burada ağırlıklı olarak matematik ve astronomi ağırlıklı eğitimler verilmiş. Ulug Bey vefat edince buranın bilimsel özelliği kaybolmuş ve 17. YY sonuna kadar ilahiyat ağırlıklı eğitim verilmiş. Sovyetler Birliği zamanında ise bu güzel yapı tahıl ambarı olarak kullanılmış.









Tilla Kari Medresesi:

17. yy.da Bibi Hatun cami harabeye dönünce merkezde yeni bir camiye ihtiyaç duyulmuş. Mirza Uluğ Bey Kervansarayı yerine Yalantuş Bahadır fermanı ile medrese, cami ve mescid maksadıyla inşa edilmiş. İç süslemelerinde saf altın kullanıldığı için Tillakari olarak adlandırılmış. Dıştan görünümü diğer iki medreseye benziyor.
17. yüzyılda Tillakari Semerkant’taki en büyük cami imiş. 19. yüzyıla kadar cami ve medrese olarak kullanılan yapılar, 20. yüzyılın başından itibaren tarihi eser olarak korunmaya alınmış. Mescidin bazı odaları müze haline getirilmiş. Burada sadece eğitim değil aynı zamanda dönemin en büyük camisi olarak da kullanılmış.

[İbrahim DEĞERLİ]

Şirdar (Aslanlı) Medrese



Burası Ulug Beyin ölümünden sonra Yalanguş Bahadır tarafından 1619-1639 yılları arasında birinci medresenin aynısı yapılmış. Bu medrese Şir-Dar ismini giriş kapısının üzerinde bulunan iki adet Semerkant’ın simgesi aslanlardan almaktaymış. Buranın birinci medreseden tek farkı, kışında eğitim vermesiymiş. Buranın bir diğer özelliği de o zamanlar tabu sayılan, dini eserlerin üzerinde hayvan figürlerinin yer almasıymış.





Registan’ın hemen yan tarafında buluna İslam Kerimov heykeli. Herkes ne hikmetse buraya gelip fotoğraf çekiyorlar. Hatta yeni evlene çiftler bile gelip heykelle gelinlikli, damatlıkla beraber resim çekiliyor. Çoğu seyyar satıcıda İslam Kerimov’un posterleri ve kartpostalları var, Özbek halkı tarafından da epey ilgi görüyor.







Burası Taşkent yolu denilen trafiğe kapalı bir cadde. Neredeyse çoğu tarihi alana bu caddeden gidiliyor. Bu cadde üzerinde elektrikli araçlarla da seyehat etmek mümkün ama ben yürümeyi sevdiğimden yürüyerek gittim. Eğer bu tarafa giderseniz mutlakla bu caddeden yürüyün.



Bibi Hanım Camii:

Bu camii o kadar büyük ki kadraja sığmadı ;)



Timur’un son yıllarında inşaatıyla biz¬zat ilgilenerek başşehri Semerkant’ta yaptırdığı devâsâ ölçülere sahip cami, buradaki diğer binalar arasında müstes¬na bir yer tutmakta ve onun kurmuş ol¬duğu devletin gücü, büyüklüğü ve ihti¬şamı kadar kendi şahsî gücünü de sem¬bolize etmektedir. Adını. Timur’a “han damadı” anlamındaki küreken fgürkan) unvanının verilmesine sebep olan gözde eşi, Çağatay Hanı Kazan Haiîl Han’ın kı¬zı Saray Melik Hanım’ın halk arasındaki lakabından alır. İnşaatına 1399’da baş¬lanan bina 1404’te büyük ölçüde Bîbî Hanım Camii planı tamamlanmış, fakat Timur’un Ölümün¬den (1405) sonra bu haliyle kalmıştır.



Bir meşhed-cami ve medrese külliye¬si olarak tasarlanan binanın yapılış ama¬cı, Timur’un Hindistan seferi sırasında (1398-1399) kazandığı zaferlerin hâtıra¬sını ebedîleştirmektir. Tarihî kaynaklar, Timur’un Ramazan 801 ta¬rihinde yer tesbit ederek yapım işini baş¬lattığını, fakat batı seferi (1400-1404) se¬bebiyle Osmanlı ve Memlükler’le savaş¬tığı zaman zarfında inşaata Saray Melik Hanım’ın nezaret ettiğini belirtmekte¬dirler. 1404 yılında seferden donen Ti¬mur eşinin gözetiminde yürütülen inşa¬at faaliyetinden memnun kalmamış ve binanın taçkapısı başta olmak üzere ba¬zı bölümlerini yıktırarak yeniden yaptır-mıştır; yeni taçkapı eskisinden daha ge¬niş ve daha yüksektir. Saray Melik tara¬fından, Timur’un bir meşhed ve med¬rese olarak bütünlük arzeden bina pla¬nından farklı biçimde yaptırılan medre¬se bölümünde kendi türbesi de ana bi¬na ile bağlantısı bulunan bir birim ha¬linde ortaya çıkmıştır. Bîbî Hanım Tür¬besi denilen bu türbe caminin karşısın¬da yer almaktadır.

[İbrahim DEĞERLİ]

Yapılışından kısa süre sonra yıpran¬maya başlayan bina depremler ve diğer tabiat şartlarının etkileriyle harap olmuş ve meydana gelen tahribata da müda¬hale edilmemiştir. Zamanla tam bir yı¬kıntıya dönüşmüş olmasına rağmen bu haliyle dahi âbidevî özelliklerini ve aza¬metini sürdürmüştür. Harabenin ihti¬şamı, özellikle yukarı doğru yükselen hatlarının, sivri kemerlerinin, kubbeleri¬nin ve eyvanlarının mimari tesiri, mev¬cut süsleme elemanlarıyla birlikte Se-merkant’ı ziyaret eden seyyahları büyü¬lemiş ve onların eserlerine konu olmuş¬tur. Birbiriyle oranlı ölçüleri, yüksekliği ve tezyinatının göz alıcılığıyla yapıldığı devirde olduğu kadar daha sonraları da Övgülere mazhar olan binanın eski gün-lerindeki görkemli görünüşüne tekrar kavuşturulabilmesi için restore edilme¬sine başlanmıştır.

Dış ölçüleri 167 x 109 m. olan bina, 87 x 63 m. boyutlarındaki bir iç avlu et¬rafında teşkil edilmiş bir plana sahiptir. Bu plan şeması, Orta Asya’da mevcut özelliklerle Timurlu mimarisinin genel karakterini gösteren dört eyvanlı plan tipine bağlı bir mimari teşkilâta göre tanzim edilmiştir. Köşelere konulan tah¬kimat kulesi biçimindeki minarelerle ca-miye azametli bir görüntü verilmiş, ay¬rıca ana girişin ve avluya açılan ibadet mekânının eyvan teşkil eden portalleri-nin yanlarına da birer minare yapılmak suretiyle bu görüntü daha da tesirli ha¬le getirilmiştir. Geniş ve derin bir girinti oluşturan taçkapınin teşkil ediliş biçimi mihraba göre ayarlanmıştır ve ana gi¬riş bölümü bina cephesinden dışarı taş-maktadır. Bu bölüm de binanın bütü¬nünde olduğu gibi tuğla ve çini mozaik süslemelere sahiptir.

Avluya bir eyvan biçiminde açılan giriş bölümünün tam karşısına gelen ana ibadet mekânı giriş¬le aynı eksen doğrultusunda olup tromp-lar üzerine oturtulmuş bir kubbeyle ör¬tülüdür. Mihrabı ile bütün binanın plan teşkilâtına hâkim olan bu mekân, Ti-murlu mimarisinin genel özelliği duru¬mundaki dört tarafta girinti yapan sivri kemerlerle belirlenmiş bir kare şeklin-dedir ve özellikle kubbesi dikkat çeki¬cidir. İç kubbenin üzerini örten yüksek kasnaklı dış kubbe, avlu istikametinde yapılan cephe düzenlemesine göre ana eyvanı teşkil eden girişin 41 m. yüksek¬likteki âbidevî taçkapısıyla gizlenmiştir.
Alıntı (Diyanet İslam Ansiklopedisi)



İhtişamını görmeniz için alıntı bir resim :


Giriş kapısının önünde buluna taş rahle:



Camiinin karşısında bulunan Bibi Hanım kabri:



Aynı cadde üzerinde bulunan Siyob Pazarı

[İbrahim DEĞERLİ]

Bibi Hanım Camii



İslam Kerimov Mezarı:





Daha önce yazdığım gibi Özbek halkı, Özbekistan’ın kurucu cumhurbaşkanı olan İslam Kerimov’u çok seviyor. İnternette yaptığım biraz araştırma ile de neden bu kadar çok sevdiklerini anlamadım, neyse siyasete girmeyelim. Gezmeye devam.
Yine hemen yakınlarda bulunan Şah-ı Zinda’ya geldim.



Burası Afrasiyab Tepesi’nin yamacında, aşağıdan yukarıya gittikçe yükselen ve merdivenle çıkılan yolun iki tarafında yer alan çok sayıda güzel türbeler topluluğuna verilen isimdir. Burada Kusem bin Abbas isimli sahabe meftun bulunmaktadır. Kusem, aynı zamanda Hz. Muhammed (S.A.V) amcaoğludur ve kendisinie çok benzediği rivayet edilir. Hatta peygamberimiz defnedilirken O’na son dokunan insan olarak kabul edilir.



İslam'ı yaymak için geldiği Semerkand da cilehanesinde iken Zerdüştler tarafından başı kesilerek öldürülmüş, kafasının orda kuyuya düştüğü söyleniyor. Özbekler buraya Sah-i Zinde (Yaşayan Sultan) diyorlar ve burda olduğu için kendilerini çok şanslı sayıyorlar.

[İbrahim DEĞERLİ]

Buradan ayrılıp yine yakınlarda bulunan Timur’un mezarına gittim. Özbekler buraya da Gur-i Emir diyorlar.





İçeride mefdun bulunanların mezar numarası:



Maveraünnehirli Türk kökenli veya Türkleşmiş Moğol olan komutan ve hükümdar. Timur İmparatorluğu'nun kurucusudur.Çağatay ulusunu oluşturan kabilelerden Barlaslar'ın reisi olan Turagay ile Tekira Hatun'un çocuğu olarak 1336'da Semerkant yakınlarındaki Şehr-i-Sebz'e bağlı Hoca Ilgar köyünde dünyaya gelen Timur, 1370'te Çağatay Hanlığı'nın batısını kontrol altına alan askeri bir lider olarak kendini gösterdi. 1370'ten itibaren düzenlediği seferlerle bugünkü Orta Asya, Rusya, İran, Hindistan, Afganistan, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Irak ve Suriye'yi kapsayan toprakları ele geçirerek 1402'de yapılan Ankara Savaşı'nda Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid'i mağlup edip esir alarak Anadolu'ya hakim oldu.

Ortada Siyah Taşlı olan Timur’un mezarı :

[İbrahim DEĞERLİ]

Timur, sağ ayağı aksak kalacak şekilde darbe aldığından dolayı kendisine Aksak Timur anlamına gelen Farsça Timur-i leng Türkçeleşmiş olarak Timurlenk batılılar tarafından ise Tamerlane denilmekteydi. Timur'un düşüncesi Cengiz Han'ın ölümünden sonra parçalanan ve onun torunları tarafından kurulan Çağatay Hanlığı, İlhanlılar ve Altın Orda kalıntıları üzerinde Cengiz İmparatorluğunu tek bir siyasi çatı altında yeniden ayağa kaldırmaktı. Seferleri de bu düşüncesini doğrular niteliktedir ve saltanatının sonuna doğru bunu büyük ölçüde başarmıştı. Ön**ce yeniden birleştirdiği Çağatay ulusunun başına geçti. Ardından batıda Hülagû Han topraklarını kendi hükümdarlığına kattıktan sonra kuzeye yönelip, Altın Orda'nın üzerinde ege**menlik sağladı. Ancak 1405 yılında Çin'i fethetmek üzere düzenlediği seferde yolda hastalanarak hayatını kaybetti. Timur, hayatı boyunca Cengiz Han yasasına çok önem vermiştir. Cengiz Han soyundan Kazan Han'ın kızı Saray Mülk Hanımı nikahına alarak damat anlamına gelen Küregen lakabını taşımaya hak kazanmıştır. Cengiz Han'ın soyundan gelmediği için "Han" unvanı yerine "Emir" unvanını kullanmıştır ve ölünceye kadar kukla dahi olsa, Cengiz Han soyundan birini Han olarak yanında taşımıştır. Timur bir yandan Cengiz yasasının uygulayıcısı olurken diğer taraftan kendine İslamın Kılıcı şeklinde atıfta bulunarak fetihlerini meşrulaştırmak amacıyla İslami semboller kullanmıştır. 1398'de Hindistan'da Delhi Sultanlığı, 1401'de Suriye'de Memluk Devleti ve 1402'de Ankara Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nekarşı kazandığı zaferlerden sonra İslam dünyasındaki en büyük güç konumuna geldi. Hristiyan Gürcüler, ateşe tapan Hindular ve İzmir'de Hristiyan Şovalyeleri'ne karşı hareket ederken gaza ödevini yerine getiren gazi hükümdar imajını üstlendi. Ancak kimi tarihçilere göre Timur için yasa, şeriattan önce gelmekteydi.
(Wikipedia Alıntısıdır)



Buradan sonra yine yakınlarda bulunan Hz. Danyal Türbesine geçtim





Danyal (Arapça: دانيال Daniel', Farsça: دانیال Danial', İbranice: דניאל Danielle', Yunanca: Δανιήλ Daniel'), diğer dillerde Daniel olarak geçmekte, Musevilik, Hristiyanlık ve İslamiyet tarafından peygamber olarak kabul edilmektedir. Kur'an-ı Kerim'de ismi geçmeyen ancak İslami eserlerde bahsedilen peygamberlerden biridir.

Özbekistan Kaynaklarına göre ; Büyük Özbek Emiri Timurlenk ; 14. yy da İran ve Irak bölgesini Fethe gittiğinde , İran-Irak sınırındaki Sus şehrinde yer alan Hz. Danyal (a.s.)‘ın kabrini bir rivayete göre toprağıyla beraber bütün vucudunun buraya getirildiği , bir rivayete göre de kabrinden toprağın alındığı belirtiliyor. 14. yy da inşa edilen türbesi 18 metre uzunluğundadır ve o zamandan beri ziyaret edilmektedir. (Şuan ki kabrinin 18 metre uzunluğunda olmasının sebebi de ; Timurlenk’in Hz. Danyal (a.s.)’ın tam olarak yerinin bilinmemesi için geniş yaptırmasındandır.)









Bu arada burada tarihi yerleri ziyaret tabii ki ücretli. Mesela Ben Timur’un mezarı için 17,000 som öderken Özbek vatandaşı 1,000 som ödüyor
Registan : 30,000 Som
Bibi Hanım Camii : 22,000 Som
Bibi Hanım Mezarı : 17,000 Som
Şah’ı Zinde : 12,000 Som
Emir Timur : 22,000 Som
Hz. Danyal 17,000 som

Bütün buraları yürüdükten sonra hotele gidip motoru aldım ve Buhara’ya gitmek üzere yola çıktım.

[İbrahim DEĞERLİ]

Saat 20:40 gibi şehre girip, yine en uygun (140,000 som) hotellerden birini bulup yerleştim. Duş alıp sivil elbiseleri giydikten sonra Leb-i Hovuz’da bir Çayhana’ye geldim. Burası tam Nasrettin Hoca heykelinin olduğu havuzbaşı

Yemek 80,000 som





İnsanlar yemek yerken çalan müzik eşliğinde kalkıp, dans edip oynuyorlar. Sonra oturup tekrar yemeğine devam ediyorlar. Bana çok ilginç geldi ama epey eğlendim. Gece saat 00:30 a kadar burada oyalandıktan sonra otele geçip günü noktaladım.

[İbrahim DEĞERLİ]

06.08.2018 (20. Gün)
Buhara – Hive


Sabah erkenden kalkıp, motoru hotelde bırakıp yine şehri yürümeye başladım. İlk önce yakındaki Leb-i Hovuz etrafına geldim. Orda Nasreddin Hoca heykeli var.



Hoca Nasreddin, Özbeklerde Nasreddin Efendi olarak biliniyor. Meydandaki eşeğine ters değil düz bindirilmiş, bizdeki gibi şişman tonton değil, ince uzun bir şekilde temsil edilmiştir. Özbekçede 3 bine yakın fıkra ve masallarıyla halk eğitiminde önemli bir figür olduğu bilgisi veriliyor. Burada Nasireddin Afandi ismiyle anılıyor. Fıkraları da bizimkilerle aynı olanlar da var. Doğuran Kazan, Anıran Eşek gibi
Mullani hamsayasi bir kün eşey kelipti. (Molla’nın komşusu bir gün eşek istemeye geldi)
Sare aytadi: eşey yağ deydi. (bunun üzerine (Molla) Eşek yok, der)
Eşeğin ba. ( (Komşusu)Eşeğin var.)
Mulla yene yağ dedi.(Molla yine yok der)
Oşe sat boladi ki, eşeği anraydi, anrıy biredi. (o anda olur ki eşeği anırır, anırmaya başlar)
Hamsayasi: yani eşeğim yağ debidin, eşeğin anratipdi deydi.(Komşusu: hani eşeğin yok demiştin, eşeğin anırıyor, der)
Mulla: yağ, meni gepimge eşasen mi, eşeydi gepige eşanesen mi? (Molla yok, Benim sözüme mi, (yoksa) eşeğin sözüne mi inanacaksın)

Burada bizim tanıdığımız Nasreddin Hoca’nın aksine buradaki hoca, İnce ve uzun boylu biri gibi gösterilmiş.



Nadir Divan Beyi Medresesi :





Burada da bütün tarihi eserler ve görülmesi gereken yerler hepsi yürüme mesafesinde.

Kukeldaş Medresesi:





Nadir Divan Begi Medresesi:



Khanaka (tüccarlar için yer) Nadir Divan-Begi, kubbe çapraz nokta tavanı ile benzersiz ince uzun portal ve yan kulelere sahip dikdörtgen şekilli bir yapıdır.

Ana salon tek kubbeli; etrafında iki tesis bulunmaktadır. Şaşırtıcı mimari tasarıma sahip bir mihrap (Mekke'ye yön) de vardır.
Ana portal, epigrafik resim ile dekore edilmiştir. Ön cephe, duvarların yüksekliğinde kesilmiş iki kule için bir bakış açısıdır. Ana olanın yanı sıra iki yan portal vardır. Konumu ve harikulade akustiği olan salonu nedeniyle Khanaka Nadir Divan-Begi, yüzyıllar boyunca buhara ait kültür ve din merkezi olmuştur.



Şu anda halı müzesi olarak kullanılan, Buharada islamiyet öncesi pagan Tapınağınin yerine inşa edilmiş Magoki Attar Cami:

[İbrahim DEĞERLİ]

Magoki Attari Camii. İlk bina Karahanlılardan, 12. yüzyıldan. Ateşgede tapınağı üzerine yapılmış. Magok çukur demek. Kum fırtınası sonrası kuma gömülü kaldığı için Cengiz Han görememiş. Tekrar bulunması 16. yüzyılda olmuş. Cephesi 12. yüzyıla ait, gerisi 16. yüzyılda yeniden yapılmış. Karahanlıların hafif sivri kemerli, bitkisel ve geometrik motiflerle ve yazılarla süslenmiş taçkapıları; birbirini kesen sekizgenlerden ortaya çıkan düğüm motifleri tipiktir ve Timurlularda, Gaznelilerde, Büyük Selçukluda ve Anadolu Selçuklularda hatta Osmanlıda yeni yorumlarla değerlendirilmiştir. Bugünkü cami altı sütun üzerine üç nefli planı ile Anadolu’daki üç nefli camilerin öncüsü olmuştur. 17. yüzyılda sinagog olarak da kullanılmış olma ihtimali vardır. Yahudi bir doktor Emir’in çocuğunun hayatını kurtarınca Emir doktora ve onunla beraber 7 Yahudi ailenin Buhara’da yaşamasına izin vermiş. 1939 yılında bir Sovyet arkeoloğun ilgisini çektiği sırada yarı yarıya toprağa gömülüymüş.







Taki-Telpak-Furushon Çarşısı :
Toqi Telpak Furushon, 16. yüzyılın sonlarında inşa edilmiştir. Aslen kitapçılardan oluşan bu yüzden pazarın adı Toqi Kitob (Özbekçe kitob = kitap) idi. Yavaş yavaş, kitapçıların yerini kapak satıcılarının atölyeleri ve dükkanları aldı. Altın ve ipek iplikler veya cam boncuklar ile işlemeli türbanlar, kürk süsleri ve küçük kapaklar yapıldı ve satışa sunuldu. Bu mallar orada olmaya devam etse de, halılar, mücevherler, bıçaklar, müzik aletleri ve diğer seyahat hediyeleri artık çoğunlukla satılıyor.



Burası Kubbe çarşı altıgen bir kat planına inşa edilmiş ve yaklaşık 40 metre çapında ölçülmüştür. Büyük merkezi kubbe 38 metrelik bir çapa sahiptir ve sivri kemer penceresinin çarşıya düştüğü bir bobin üzerinde durmaktadır. Daha küçük kubbelerle çevrilidir.








Mir-i Arab Medresesi ve Amir Alimhan Medresesi



Mir Arap Medresesi'nin, Ubeydullah Han tarafından 1530-1536 yıllarında, Şeyh Abdullah Yemeni adına yaptırılmış. Mir Arap Medresesi, Mescid-i Kalon'ın tam karşısında yer alır. Şeyh Abdullah'a halk arasında 'Mir-i Arap' denilir. Medrese bu nedenle 'Mir Arap' diye isimlendirilmiştir. Rivayete göre, Şeyh Abdullah yahut diğer adıyla Mir-i Arap, Yemenli bir şehzadedir. Hazreti Muhammed neslinden olduğu da söylenir. Sultan-ı Enbiya Efendimizin rüyada verdiği bir işaret üzerine Buhara'ya gelmiştir. Buhara'ya geldikten sonra emirle tanışan Şeyh Abdullah, emirden büyük hürmet görmüş hatta medreseyi de onun isteği üzerine Ubeydullah Han kendi parasıyla yaptırmıştır. Aralarında büyük bir dostluk oluşmuş ve vefatlarında ikisi aynı türbeye defnedilmiştir. Türbe medrese dahilindedir."

Geleneksel Orta Asya mimarisine göre inşa edilen medresenin kapalı avlulu, iki katlı medreselerden biridir. Kur'an-ı Kerim'deki 114 sureyi temsil eden 114 oda yapılmıştır. Bu şekliyle 150 civarında öğrenci kapasitesine sahiptir ve halen aktiftir. Giriş portalının sağ ve solundaki iki büyük kubbeli mekanın kuzeyde olanı dershane, sağda olanı ise mescit olarak inşa edilmiştir. Ubeydullah Han ve Şeyh Abdullah'ın irtihalinden sonra kuzeydeki dershaneye defnedilmeleri neticesinde de bu kısım türbeye dönüşmüştür. Ubeydullah Han'ın kabri, Şeyh Abdullah'ın ayak ucundadır

Uluğ Bey medresesi: